23 Ocak 2009 Cuma

Divinatio (Mantike)

Cicero’nun Latincede “divinatio” (karşılaştırın: augurium, auspicium, vaticinium, praesagium, praedictio) terimiyle karşıladığı Yunancadaki "mantike" (μαντική) "geleceği görme, kehanet" manalarını içerir. (Cic., De Nat. Deorum I. 20.55: “Sequitur mantike vestra, quae Latine divinatio dicitur,...”) Cicero’nun eserinde Epikurosçu Velleius’un Epikuros’un felsefesini överken her şeyi yazgıya bağlayan veya kehanetlerle açıklayan zihniyeti eleştirerek şöyle der: “Tabiatüstü güçlerin etkisiyle kahinlere, kuşların uçuşunu ya da ötüşünü yorumllayarak geleceği anlatanlara, rüya yorumcularına, bilicilerine önem vermemiz gerekirdi, oysa Epikuros’un sayesinde korkularından sıyrılmış olan bizler kendilerine ya da başkalarına zarar vermeye yeltenen tanrılarden çekinmiyoruz ki, olağanüstü görünen, kusursuz tabiat karşısında saygıyla eğiliyor, kutsal inançla tapınıyoruz.” (Cic., De Nat. Deorum I.20.55-56: “quanti autem haec philosophia aestimandast, cui tamquam aniculis, et his quidem indoctis, fato fieri videantur omnia. sequitur mantike vestra, quae Latine divinatio dicitur, qua tanta inbueremur superstitione si vos audire vellemus, ut haruspices augures harioli vates coniectores nobis essent colendi. His terroribus ab Epicuro soluti et in libertatem vindicati nec metuimus eos quos intellegimus nec sibi fingere ullam molestiam nec alteri quaerere, et pie sancteque colimus naturam excellentem atque praestantem.”)

Divinatio'nun (İng. divination, Por. divinação, İsp. adivinación, Fr. divinasïõ-divinatio, Dutch. divinatie, Fin. divina, İt. divinazione, Rom. divinaţie) Latincedeki kökenine bakarsak en eski ata olarak "ilahi", "göksel", "tanrı" manalarındaki divus (si divus, si diva, esset, in Liv. 7, 26) sıfatını görüyoruz. C. T. Lewis'in sözlüğünde divus'un Yunancadaki δῖος sıfatından geldiği belirtiliyor. Daha sonra "gökyüzü" manasındaki divum (netrum) ismi göze çarpıyor. Divinatio terimine yaklaştıkça karşımıza "önceden görmek, kehanette bulunmak" manalarında divino, -are fiili, "tanrısal","kehanete ait", "insanüstü", "fevkalbeşer" manalarında divinus sıfatı, "tanrıdan", "tanrısal etkiyle" manalarında divinitus zarfı, "tanrısal yapı", "tanrılık", "bilicilik" manalarında divinitas ismi çıkıyor.

Kelimenin İngilizcedeki seyri için Oxford Dictionary'nin hazırladığı çizelge şöyle:

c1374 CHAUCER Boeth. v. pr. iv. 125 (Camb. MS.) Marchus tullius, whan he deuynede the dyuynaciouns,{th}at is to seyn in his book {th}at he wroot of diuinaciouns. 1382 WYCLIF Acts xvi. 16 Sum wenche hauynge a spirit of dyuynacioun. 1387 TREVISA Higden (Rolls) III. 57 Ei{th}er seide {th}at [he] hadde {th}e better dyuynacioun of foules [felicius augurium]. 1555 EDEN Decades 309 To speke of thynges that shalbe, longe before they are, is a kynde of diuination. 1579-80 NORTH Plutarch (1895) 80 The flying of birds, which doe geue a happy divination to things to come. 1662 STILLINGFL. Orig. Sacr. II. iv. §1 The Gentiles hearkend unto Oracles and Divinations. 1712 ADDISON Spect. No. 505 {page}5 Among the many pretended arts of divination, there is none which so universally amuses as that by dreams. 1879 D. M. WALLACE Australas. v. 103 Divination is made by examination of the state of the body internally.

2 yorum:

  1. When someone writes an article he/she keeps the plan of a user in his/her
    mind that how a user can know it. Thus that's why this article is outstdanding. Thanks!

    My site - acoustic guitar chords for beginners

    YanıtlaSil
  2. Thank you for the auspicious writeup. It in fact was a amusement account it.
    Look advanced to far added agreeable from you!
    By the way, how can we communicate?

    Feel free to visit my blog: acoustic guitar chord

    YanıtlaSil